Jakie leki uzależniają?

Uzależnienie od leków jest poważnym problemem, który może dotknąć każdego, kto regularnie stosuje leki z grup opioidów, benzodiazepin, stymulantów, barbituranów czy niektórych leków dostępnych bez recepty. Coraz częściej leki te zastępują wielu osobom narkotyki i alkohol, co sprawia, że uzależnienie od leków staje się coraz powszechniejszym problemem. Łatwo można zapomnieć, że nawet z pozoru bezpieczne środki dostępne bez recepty mogą wywoływać silne uzależnienie, co prowadzi do konieczności odtruwania polekowego i dalszej terapii.

Wpływ substancji zawartych w lekach powoduje, że z czasem organizm staje się coraz bardziej tolerancyjny na ich efekty. Zmusza chorego do przyjmowania większych ilości leku, aby uzyskać ten sam efekt. To prowadzi do głębszego uzależnienia i konieczności profesjonalnej interwencji. Nie oznacza to jednak, że nie można ich w ogóle zażywać. Problem pojawia się, gdy przestajemy przestrzegać zaleceń lekarskich, np. przyjmujemy większe dawki leków niż przepisane lub stosujemy leki przeznaczone do krótkoterminowego leczenia przez dłuższy czas. Właśnie wtedy ryzyko uzależnienia gwałtownie rośnie, co wymaga odpowiedniego leczenia i wsparcia specjalistów.

Które grupy leków uzależniają najczęściej?

Możemy wyróżnić kilka grup, które uzależniają najczęściej i są to leki:

  • Nasenne,
  • Uspokajające,
  • Przeciwbólowe,
  • Psychotropowe.

Szczególnie silne objawy uzależnienia pojawiają się w przypadku opioidów, barbituranów i benzodiazepin. Benzodiazepiny to leki, od których wyjątkowo łatwo się uzależnić, ale znacznie trudniej je odstawić. Leki przeciwbólowe są najczęściej przyjmowane, ale też – nadużywane. Przedawkować można każdy lek przeciwbólowy, nawet ten dostępny bez recepty w aptece.

Odtrucia lekowe są tutaj niezbędne, żeby bezpiecznie i możliwie komfortowo przejść przez etap odstawiania leków. Tego typu leki bardzo często są przyjmowane przez pacjentów zmagających się z uzależnieniami krzyżowymi, ponieważ osoby uzależnione czasami sięgają po nie, aby złagodzić objawy odstawienia alkoholu czy narkotyków.

1. Opioidy

Opioidy to grupa leków, które są często przepisywane w celu łagodzenia silnego bólu. Należą do nich m.in.:

  • Morfina
  • Oksykodon
  • Fentanyl
  • Kodeina
  • Hydrokodon

Opioidy działają poprzez wiązanie się z receptorami opioidowymi w mózgu, co prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu oraz wywołania euforii. Regularne stosowanie tych leków może prowadzić do tolerancji, co oznacza, że pacjent potrzebuje coraz większych dawek, aby uzyskać ten sam efekt. Długotrwałe używanie opioidów może prowadzić do fizycznego i psychicznego uzależnienia.

2. Benzodiazepiny

Benzodiazepiny są lekami uspokajającymi i przeciwlękowymi. Najczęściej stosowane są w leczeniu lęków, bezsenności oraz zaburzeń panicznych. Do tej grupy należą:

  • Diazepam (Valium)
  • Alprazolam (Xanax)
  • Klonazepam (Klonopin)
  • Lorazepam (Ativan)

Benzodiazepiny działają poprzez zwiększenie aktywności neurotransmitera GABA w mózgu, co prowadzi do uspokojenia i relaksacji. Regularne stosowanie benzodiazepin może prowadzić do uzależnienia fizycznego i psychicznego, a nagłe odstawienie może wywołać poważne objawy odstawienia, takie jak drgawki, lęki i bezsenność.

3. Stymulanty

Stymulanty to leki, które zwiększają aktywność mózgu i są często przepisywane w leczeniu zaburzeń takich jak ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) oraz narkolepsji. Do tej grupy należą:

  • Amfetamina (Adderall)
  • Metylfenidat (Ritalin, Concerta)
  • Dekstroamfetamina

Stymulanty działają poprzez zwiększenie poziomu neuroprzekaźników, takich jak dopamina i noradrenalina, co poprawia koncentrację i uwagę. Regularne stosowanie tych leków może prowadzić do uzależnienia, a nagłe odstawienie może wywołać objawy odstawienia, takie jak zmęczenie, depresja i bezsenność.

4. Barbiturany

Barbiturany to leki uspokajające i nasenne, które były szeroko stosowane przed wprowadzeniem benzodiazepin. Do tej grupy należą:

  • Fenobarbital
  • Pentobarbital
  • Secobarbital

Barbiturany działają poprzez hamowanie aktywności mózgu, co prowadzi do uspokojenia i snu. Regularne stosowanie tych leków może prowadzić do tolerancji i uzależnienia, a nagłe odstawienie może wywołać poważne objawy odstawienia, takie jak drgawki i halucynacje.

5. Leki dostępne bez recepty (OTC)

Niektóre leki dostępne bez recepty również mogą prowadzić do uzależnienia, zwłaszcza gdy są nadużywane. Przykłady obejmują kodeinę (często znajdującą się w syropach na kaszel) oraz dekstrometorfan (DXM), który także jest składnikiem wielu syropów na kaszel. Badania opublikowane w „Addiction Science & Clinical Practice” (2019) pokazują, że nadużywanie tych substancji może prowadzić do uzależnienia i poważnych problemów zdrowotnych.

Ocena 5 / 5. Głosy: 9

Jeszcze nie oceniono

Scroll to Top